Cerkiew w Sosnowicy

Cerkiew prawosławna św. św. Apostołów Piotra i Pawła w Sosnowicy

Prawosławna cerkiew pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Sosnowicy jest świątynią filialną Parafii Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Horostycie. Parafia, której proboszczem jest ks. prot. Tomasz Łotysz, wchodzi w skład dekanatu chełmskiego Prawosławnej Diecezji Lubelsko-Chełmskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Nieopodal zabytkowej sosnowickiej cerkwi znajduje się prawosławny cmentarz grzebalny.

Pierwszą świątynią w Sosnowicy była prawosławna cerkiew pw. Opieki Przenajświętszej Bogarodzicy wybudowana w latach 1522-1544. Podobną, wybudowaną z bali sosnowych, ale już na fundamencie z opoki, postawiono po wprowadzeniu unii brzeskiej. Pod datą 05.05.1598 r. znajdujemy w archiwum akt fundacyjny i uposażenie sosnowickiej cerkwi. Obok cerkwi postawiono dzwonnicę, również drewnianą i pokrytą gontem.

W 1890 r. parafianie przenieśli starą parafialną cerkiew Opieki Matki Boskiej na miejscowy cmentarz, którą następnie odrestaurowano. Na miejscu starej cerkwi ze środków rządowych została wzniesiona świątynia murowana ku czci św. św. Pierwszych Apostołów Piotra i Pawła, która stoi do dziś. Cerkiew została zaprojektowana przez prof. Wiktora Iwanowicza Syczugowa, członka Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, a postawiona przez firmę budowlaną Moczanowa z Dyneburga w latach 1891-1893.

Do 1947 r. sosnowicka cerkiew parafialna należała do diecezji warszawsko-chełmskiej (w okresie II wojny: chełmsko-podlaskiej). Przymusowe przesiedlenia miejscowej ludności prawosławnej w ramach akcji „Wisła”w 1947 roku wyludniła parafie prawosławne, w ty również ssosnowicką. W latach pięćdziesiątych XX wieku cerkiew służyła jako magazyn gromadzki, a jej wyposażenie uległo dewastacji.

W latach 2007-2018 przeprowadzono w niej szereg prac renowacyjnych, które uchroniły tą piękną zabytkową cerkiew przed całkowitą ruiną i przywróciły jej pierwotny blask.